O świadectwo pracy trzeba zadbać
Podobnie jak po każdym zakończonym etapie edukacji otrzymujemy świadectwo, które stanowi potwierdzenie ukończenia szkoły, uczelni, kursu, a także naszych wyników, również poszczególne etapy naszej kariery zawodowej powinny znaleźć potwierdzenie w postaci odpowiednich dokumentów. W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę takim dokumentem potwierdzającym wykonywanie przez nas stosunku pracy, a więc m.in. nabyte przez nas doświadczenie, jest świadectwo pracy. Z jego treści można dowiedzieć się przede wszystkim, na jakim stanowisku pracowaliśmy i jak długo (co bezpośrednio wskazuje na nasze dotychczasowe doświadczenie zawodowe) oraz w jaki sposób rozstaliśmy się z pracodawcą (np. czy umowa o pracę wygasła czy ją rozwiązano).
Jest to dokument istotny zwłaszcza dla nowych potencjalnych pracodawców oraz organów, przed którymi musimy wykazać nasz staż pracy czy pracę w szczególnych warunkach ubiegając się np. o rentę lub emeryturę. Dlatego tym bardziej powinniśmy dopilnować, aby po zakończeniu pracy u danego pracodawcy prawidłowe świadectwo pracy znalazło się w naszym posiadaniu.
Wydanie świadectwa pracy to obowiązek pracodawcy!
Zgodnie z treścią art. 97 Kodeksu pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy, przy czym obowiązek ten spoczywa na pracodawcy w przypadku, kiedy rozstajemy się z nim na stałe (lub na dłuższy czas tj. powyżej 7 dni od chwili zakończenia stosunku pracy). Nie musimy składać wniosku o wydanie świadectwa pracy – pracodawca jest zobowiązany sam wypełnić ten obowiązek i to niezwłocznie. Obowiązek ten jest niezależny od innych okoliczności związanych z zakończonym stosunkiem pracy np. z rozliczeniem między stronami.
W przypadku nawiązania z tym samym pracownikiem kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy, pracodawca jest obowiązany wydać nam świadectwo pracy jednak wyłącznie na nasz wniosek, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Na złożenie wniosku nie mamy określonego terminu – możemy go złożyć w każdym czasie i dotyczyć może wydania świadectwa pracy dotyczącego poprzedniego okresu zatrudnienia albo wszystkich okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy. Po złożeniu przez nas wniosku, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w ciągu 7 dni.
Jakie informacje uzyska nasz nowy potencjalny pracodawca ze świadectwa pracy?
Jak już wyżej wspomniano, świadectwo pracy nie musi dotyczyć wyłącznie ostatniej umowy o pracę a może obejmować wszystkie okresy zatrudnienia u danego pracodawcy, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.
W świadectwie pracy pracodawca musi podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.
Wzór świadectwa pracy uwzględniający wszystkie informacje, które powinny się w nim znaleźć stanowi załącznik do Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30.12.2016r. w sprawie świadectwa pracy.
Gdy tylko świadectwo zostanie nam wydane warto sprawdzić dokładnie jego treść. Ewentualny błąd lub braki może mieć dla nas negatywne konsekwencje, których można uniknąć, działając od razu.
Co zrobić, gdy w świadectwie pracy odkryjemy braki lub błędy?
Jeśli okaże się, ze wydane nam świadectwo pracy jest niekompletne lub zawiera błędy możemy zwrócić się do pracodawcy o jego poprawienie na drodze polubownej. W ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy należy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. Jeśli natomiast pracodawca nie uwzględni naszego wniosku możemy skorzystać z drogi sądowej – przysługuje nam prawo wystąpienia z żądaniem sprostowania świadectwa pracy do sądu pracy. Na decyzję o podjęciu postępowania sądowego mamy jednak niewiele czasu – do sądu można wystąpić w terminie 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy.
Pracodawca nie chce wydać świadectwa pracy? Powinien liczyć się z kosztami!
Gdy pracodawca odmawia nam wydania świadectwa pracy lub nie wypełnił swojego obowiązku niezwłocznie, odkłada termin wydania świadectwa pracy lub unika kontaktu z nami- nie możemy odpuszczać!
W pierwszej kolejności należy wystąpić z żądaniem wydania świadectwa pracy do sądu pracy. W tym pomoże nam radca prawny lub adwokat.
Co więcej, również opóźnianie wydania świadectwa pracy przez pracodawcę lub wydanie świadectwa zawierającego braki i błędy – i nieuwzględnienie naszego wniosku o sprostowanie, może rodzić po stronie pracodawcy dodatkowe konsekwencje finansowe, oprócz konieczności pokrycia kosztów sądowych w przypadku przegranej w sprawie o wydanie lub sprostowanie świadectwa pracy.
Pracownikowi bowiem przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Oczywiście, aby móc skutecznie dochodzić odszkodowania od pracodawcy konieczne jest wykazanie szkody po stronie pracownika, która została wywołana brakiem wydania, wydaniem świadectwa pracy o błędnej treści lub brakiem sprostowania świadectwa pracy przez pracodawcę.
Nie trudno jednak wyobrazić sobie sytuację, kiedy ze względu na brak świadectwa pracy o prawidłowej treści nowy pracodawca rezygnuje z naszej kandydatury do pracy lub wstrzymuje się z podpisaniem umowy. W takim przypadku możemy mówić o szkodzie w postaci utraty wynagrodzenia, które moglibyśmy uzyskać rozpoczynając pracę u nowego pracodawcy, gdybyśmy posiadali świadectwo pracy od poprzedniego pracodawcy.
Przepisy Kodeksu pracy regulują kwestię wysokości odszkodowania jakiego możemy domagać się w powyższej sytuacji. Jego wysokość ma odpowiadać wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z powodu braku prawidłowego świadectwa pracy, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni.
Analizując rygorystyczne przepisy dotyczące obowiązku wydania świadectwa pracy przez pracodawcę oraz ewentualnych sankcji związanych z niewypełnieniem tego obowiązku, możemy dojść do wniosku, że ustawodawca podkreślając wagę tego dokumentu dla pracownika wyposaża go w narzędzia prawne, jakich może użyć przeciwko pracodawcy w tym zakresie.
Jeśli jedna z powyżej opisanych sytuacji ma miejsce, warto zgłosić się do prawnika, który z pewnością pomoże uporać się z tym problemem. Zapraszam.